Overleven!
Mensen kunnen en hebben elke catastrofe weerstaan! Er was echter één factor, ons “wonderwapen” om zo te zeggen, hoe we het deden: Door sociale interactie, saamhorigheid en solidariteit.
En dat is precies wat er op dit moment wordt doorbroken. Hoeveel nummers over verbondenheid en saamhorigheid er ook op YouTube staan en hoeveel zoomvergaderingen we beleggen, dit kan een echt contact niet vervangen.
Ons lichaam kent het verschil
Alle kennis die tot nu toe is verzameld, vertelt ons dat er iets gebeurt dat diepe wonden zal achterlaten. Wonden die niet genezen als het virus weggaat. Hoe langer deze situatie wordt gehandhaafd, hoe erger. Wat gebeurt er als de één altijd afstand wil houden uit angst en de ander er totaal anders mee omgaat en de voorschriften van de regering niet opvolgt?
Hoe zit het met de duizenden mensen die hun familie niet mogen zien? Hoe zit het met degenen die dierbaren hebben die naar het ziekenhuis moeten en die ze niet kunnen zien, ondersteunen of de hand kunnen schudden?
Hoe zit het met de mensen die niet samen mogen rouwen omdat het niet is toegestaan om uitvaartdiensten te houden? Hier hebben mensen jarenlang last van het uitblijven van afscheid – maar ook van het niet kunnen verlenen van hulp in moeilijke uren.
Hoe zit het met kinderen die niet met andere kinderen mogen spelen en leren dat het beter is om weg te blijven?
Wat blijft er over als buren andere buren aangeven omdat ze bezoekers hebben?
En dan zijn er de mensen die depressief worden of zelfs zelfmoord plegen omdat ze hun broodwinning zijn kwijtgeraakt – omdat hun moeizaam opgebouwde bedrijf net kapot is gegaan, of ze slapen niet meer omdat ze bang zijn dat dit binnenkort zal gebeuren.
En hoezeer we ook mogen twijfelen aan het kapitalisme, de meesten van ons zijn afhankelijk van een loon dat door iemand moet worden betaald. En laten we onszelf niet voor de gek houden, de ondernemers die niet zullen overleven zijn de “eigenaren van kleine bedrijven”.
Ook bij ons kunnen geen “live” bijeenkomsten plaatsvinden. Lichaamsgerichte sessies zijn momenteel ondenkbaar en we weten niet wanneer dit weer gaat veranderen. Lichaamsgerichte sessies met een afstand van 2 meter en een gezichtsmasker zou puur cynisme zijn. Lichaamscontact is niet “systeemrelevant”.
Een van de langetermijngevolgen waarvoor wordt gevreesd, is een grotere sociale kloof.
De angst bestaat dat men ervan overtuigd kan raken dat andere mensen verantwoordelijk kunnen zijn voor het ziek worden of zelfs het sterven – dit zal de medemens in een vijand veranderen! Deze angst is al in veel ogen op straat waarneembaar. Het mechanisme van angst dat momenteel zo diepgaand is, is tweeledig:
- Ik word ziek en kan doodgaan
- Ik besmet iemand en ben verantwoordelijk voor hun dood
Het valt nog te bezien of deze angsten echt reëel zijn. Ze zijn nog steeds erg aanwezig en zullen nog lang blijven doorwerken, ook nadat de lockdown is beëindigd of is versoepeld.
Het is waarschijnlijk dat sociale fobieën momenteel worden vergroot of op een bredere sociale basis worden geïnstalleerd. Dat gaat zeker nog lang consequenties hebben.
Dit “nieuwe normaal” van sociale afstand mag niet blijven bestaan!
Een “nieuw normaal” zal ons op de lange termijn niet sterker maken, maar zwakker. Mensen zullen nog minder saamhorigheid en verbinding voelen en dit zal ons psychologisch schaden – als individu en als samenleving.
Niemand is een eiland. Vergeet alsjeblieft niet wat normale interactie is. Vergeet niet dat er een gezicht is om te glimlachen en handen om aan te raken. Gebruik de tijd op straat – als het mag en kan – om het contact met mensen te herstellen door een praatje te maken, naar mensen te glimlachen. Laten we elkaar het gevoel geven dat we belangrijk zijn en gezien worden.
Het leven gaat door. We moeten nu beslissen hoe we verder gaan.
